Na twee keer staatssecretaris te zijn geweest werd Job Cohen (PvdA) in 2001 burgemeester van Amsterdam. Tijdens zijn ambtstermijn, die tot 2010 zou duren, kreeg Cohen te maken met etnische spanningen in zijn stad. De moord op cineast Theo van Gogh (2004) vormde daarvan het dieptepunt. In 2006 en 2007 bemiddelden Cohen en zijn medewerkers vergeefs in het conflict rond de Westermoskee. Na een omstreden interview van toenmalig moskeevoorzitter Fatih Daǧ in dagblad Trouw trok Cohen zijn handen van het project af.