Scroll naar beneden

Scroll naar beneden

Eerste steen 
     op drijfzand

Het verhaal van de Westermoskee is er één van pieken en dalen. In deze episode kijken we naar hoogtepunten – het plaatsen van de halve maan op de koepel en het leggen van de eerste steen – en dieptepunten, zoals de ruzie binnen Milli Görüş en de machtswisseling waarbij bestuurder Üzeyir Kabaktepe moest opstappen. Achteraf bekeken lijkt de eerste steen, in 2006 gelegd door toenmalig minister Donner van Justitie, gelegd op drijfzand.

 

De Gronddeal gradient

De Gronddeal

De totale projectkosten voor de bouw van de Westermoskee werden in 2005 geraamd op circa 16 miljoen euro. Omdat beleggingsmaatschappij Manderen BV nog zes miljoen euro tekort kwam, verkochten directeur Kabaktepe namens de bestuurders van Milli Görüș de grond voor 6,13 miljoen euro aan de gemeente Amsterdam. Deze gronddeal zou de komst van de moskee mogelijk maken. Een ander deel van de grond ging naar woningbouwvereniging Het Oosten voor de bouw van omliggende woningen en bedrijfsruimten. Verder werd er een lening van 8 miljoen euro afgesloten bij de Rabobank. Pas later zou blijken dat de kosten voor de moskee nog hoger zouden uitvallen.


Illustratie: René van Asselt voor Elsevier (2007)

 

video placeholder
gradient

Symboliek en religie

Voor bouwleider Dursun Kiliç en de bestuurders van de toekomstige Westermoskee is 21 juni 2014 een belangrijke dag: de alem wordt namelijk op de koepel van de moskee gezet. Dit is het maanvormige Islamitische symbool dat deels z’n oorsprong heeft in het Ottomaanse Rijk. De alem en de halve manen voor de andere koepels en de minaret, zijn speciaal in Istanbul vervaardigd en per truck naar Nederland vervoerd. Intussen kijkt bewoner David Wertheim met zijn zoontje uit op de bouwplaats. Hij woont al meer dan tien jaar in een van de bestaande gebouwen en heeft een joodse achtergrond. Wertheim vertelt hoe extreemrechtse demonstranten probeerden de weerstand van de bewoners te kapen voor hun eigen gewin.

 

video placeholder
gradient

Erfpachtconstructie

Voormalig moskeebestuurder Üzeyir Kabatepe vertelt over de gronddeal met het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam (OGA). Hij en de andere bestuurders waren hiertoe genoodzaakt omdat ze van het hoofdbestuur van Milli Görüş Europa in Keulen geen geld kregen. Volgens hem komt dit door het feit dat hijzelf en directeur Karacaer een eigengereide koers voerden en ‘Keulen’ te vaak in de wielen reden. Later zou Kabaktepe grote kritiek te verduren krijgen vanuit zijn achterban over de gronddeal met de OGA. Dat komt onder meer door de erfpachtconstructie die aan de gronddeal vast zat: Kabaktepe stemde erin toe dat na de verkoop jaarlijks een ton aan erfpacht betaald moest worden voor het gebruik van de grond. Deze erfpacht is voor eeuwig.

 

 

 

video placeholder
gradient

Donner legt eerste steen

Na twaalf jaar touwtrekken kon op 28 februari 2006 eindelijk de eerste steen worden gelegd voor de bouw van de Westermoskee. Niemand minder dan toenmalig minister Piet Hein Donner (CDA) van Justitie kwam langs om de maquette te onthullen. In een afgeladen circustent houdt hij een lovende toespraak over het project. Bij de Turkse bestuurders heersen onderlinge spanningen. Zo heeft het hoofdbestuur uit Keulen geen prominente plek gekregen en is het niet betrokken bij de festiviteiten. ‘Het was ook niet alleen maar een feest voor de Turken’, aldus ex-directeur Haci Karacaer.

Februari 2006
video placeholder
gradient

'Interne richtingstrijd'

Kort na de feestelijkheden van de eerste steenlegging werd duidelijk dat het gekonkel binnen Milli Görüş zou ontaarden in een verregaand conflict. In het voorjaar van 2006 vertrok Karacaer als directeur en kwam de positie van Kabaktepe onder druk te staan. Opstandige bestuurders binnen de afdeling Noord-Nederland kwamen tegen hen in het verweer, en het hoofdbestuur in Keulen zag dat het goed was. Uiteindelijk zou ook Kabaktepe vertrekken en kwam er een nieuwe generatie bestuurders aan het roer. Ex-directeur Frank Bijdendijk van Het Oosten werd verrast door de ontwikkelingen.

video placeholder
gradient

Fatih Dağ, de nieuwe sterke man

Fatih Üçler Dağ is één van de bestuurders die in het najaar van 2006 de macht bij het project Westermoskee en beleggingsmaatschappij Manderen BV overneemt. Hij meent dat er geen sprake was van een ideologische richtingstrijd, zoals Bijdendijk thans nog stelt. Volgens Dağ onderschreven hijzelf en de nieuwe bestuursleden het principe van integratie en openheid naar de samenleving wel degelijk, maar was er sprake van onenigheid over de financiën, en bovendien zouden de vergunningen voor de te bouwen Westermoskee nog helemaal niet op orde zijn.

gradient

Delen

Meningen en discussies rond dit project mogen verder leven.

Deel één van deze afbeeldingen op jouw sociale media kanaal. Of volg ons via  en

Benieuwd naar de volgende afleveringen? Schrijf je in!

2015
1994